Mikrofonlu Kulaklığını Tak
Konuşma programına Gir
BBO'ya Gel
Beceri Seviyeleri
Seviyeler, oyuncuların, bricin temel ve teknik özelliklerini ne kadar detaylı uygulayabildiklerine göre değişmektedir. Oyuncular bir seviyenin, öncelikle bilgisine sahip olurlar ve sonrasında 2 yıl kadar oynayarak, bilgilerini otomatik uygulayacak kadar, detaylara hakim olurlar. Artık bir sonraki seviyeye tırmanmaya hazırdırlar. Ancak öncelikle, o seviyedeki bir oyuncunun bilmesi gereken temel ve teknik konuları öğrenmeleri gerekir. İşte bunun için, yardıma ihtiyaçları vardır. Ben bu konuda, on-line coaching ile yardımcı olacağım.
Oyuncular, bir başkasının yardımı olmaksızın da gerekli becerileri kazanabilirler. Ancak, hem çok uzun sürecek, hem de doğru zannettiği, aslında yanlış olan bilgilere de sahip olacaklardır. Sonuç: Tam olmayan bir beceri ve zaman kaybı.
Orta düzey ve ileri düzey oyuncular için, bir üst aşamayı hedefleyen, on-line coaching programımız, oyunculara gerekli temel ve teknik briç bilgisini, örnek eller ile çalıştırıp, sonrasında pekiştirme için antrenman yapacağımız, bir kapsam ve programını içermektedir. Öncelikle beceri seviyelerinin özelliklerini izah ederek, kişilerin bulundukları grubu anlamaları ve bir üst grupda hangi becerilere sahip olacaklarını görmeleri için, önemli sayıyorum. Bu yapılmadan, bir hedef koymak güçleşir. Hedef olmadığında, ne bir program, ne bir başarı/başarısızlık ölçütü, ne de bir noktaya odaklanma olmayacağından, istek azim ve sabır da ancak sınırlı olabilir.
Bizim on-line coaching için hedeflediğimiz oyuncu seviyeleri:
- Orta düzey,
- İleri düzey.
Orta düzey oyuncular dersler sonunda ileri düzey ve ileri düzey oyuncular expert seviyesine ulaşmış olacaklardır. Bu nedenle dersler, bu kabiliyeti kazandıracak şekilde olacaktır.
O halde önce bu seviyelerin özelliklerinin neler olduğunu listeleyelim. Bulunduğunuz seviyenin hangisi olduğunu ve bir üst seviyeye yükselebilmek için hangi özelliklere sahip olmanız gerektiğini, daha iyi düşünebilirsiniz.
| Konu | Yeni | Orta | İleri | Expert |
|---|---|---|---|---|
| Serbest Sistem | Temel | Orta | İleri | Tam |
| Overcall | Temel | Orta | İleri | Tam |
| Kompetitif konuşma | - | Temel | Orta | Yüksek |
| Konvansiyonlar | - | Temel | Orta | Detaylı |
| Kart oyunu | Zayıf | Zayıf | Temel | Tam |
| Defans | Zayıf | Zayıf | Orta | Tam |
| Hata oranı | Çok yüksek | Yüksek | Yapar | Çok az |
| Kazanma oranı | - | Tesadüf | İstikrarsız | Yüksek |
| Teknik bilgi | - | Az | Eksik | Tam |
| Bildiğini uygulama | Az | Biraz | Hatalı | Tam |
Orta düzey
Brici öğrendikten sonra 1-2 sene oynamış ve teorik karmaşayı çözmeye başlamıştır. Stayman, Jacoby transferler ve Key Kart sorularını tam olarak uygulayabilir. Modern bir sistemin gerektirdiği konvansiyonların hepsini teorik olarak bilmesine rağmen, uygulama problemleri vardır. Oynadığı el sayısı bu problemleri karşılaştığı anda üstesinden gelmesine yetecek sayıda değildir.
Kompetitif konuşmalarda, overcall yapmak, overcall'a tutuşla cevap vermek ve take-out konturu dışında, başarılı değildir. İleri düzey kompetisyonel konuşmalarda, partskor yarışı, stoper konuşmaları, diğer kompetisyonel kontur çeşitleri, baraj ve forsing pas gibi detay konuları bilmez. Haberdar olduklarını elle bağdaştırarak uygulayamaz.
Kart oyununda, löve üretmek, kayıpları düşünmek ve empas gibi temel kart oyunu tekniklerinin ötesinde yetilere sahip değildir.
Defansta, puanları, löveleri ve kapalı ellerin dağılımlarını sayarak hesaplama ve zihinden oynama seviyesine henüz gelinmediği için, el yordamı ile hareket eder. Oynanan markalara dikkat edemez. Dolayısıyla defansif sinyalleri biliyor olsa dahi, gereklerini uygulayamaz.
Yukarıdaki etkenlere ilave olarak, tecrübe eksikliği, sürekli bir ortaklarının olmayışı ve yarışma odaklı briç oynayıp oynamayacaklarına henüz karar verememiş olmaları nedeniyle, orta düzey oyuncuların girdikleri bir yarışmada üst sıralarda yer almaları, hele hele kazanmaları, tamamen bir tesadüftür.
Orta düzey oyuncular için sorun, kolay ve zevkli olması nedeniyle konvansiyon ve sistem öğrenmeye, gereğinden fazla vakit ayırmalarıdır. Bunu, orta düzey oyuncuların bir çıkmazı olarak görüyorum. Teorinin içinde kaybolurlar. Konvansiyonlar ve sistemler, öyle uçsuz bucaksız bir alandır ki; oyuncular oraya dalar ve merkezi kaybederler. Eğer oyuncunun yarışmacı olma isteği yoksa, deklarasyon çalışmaktan zevk alıyorsa, bir sorun yoktur. Ama, kendini yarışma odaklı geliştirmek isteyenin, bu girdaba kapılmaması gerekir. Çünkü, başarılı briç oyuncusunun öncelikle kendini geliştirmesi gereken alan, sık olarak karşılaşılan kompetitif konuşmalar ve kart oyunudur.
Orta düzey oyuncuların, serbest sekans sistemin ince detaylarına harcadıkları zaman, tam karşılığını bulmayacaktır. 9 günlük gittiğim bir çok şampiyonada Checkback yapmadan döndüğüm çok olmuştur. Oysa kompetitif konuşmalar, kart oyunu ve defans, her elin konusudur. Orta ve ileri düzey oyunculara şiddetle, bir temel sistemi basitçe öğrenmelerini (mesela TOOT) ve detaylarla uğraşmayıp, derhal kart oyunlarını ve kompetitif deklarasyonlarını geliştirmelerini tavsiye ederim. Kompetitif konuşmaları hızlıca öğrenmenin ve iyi uygulayıcı olmanın yolu, temel konuları öğrenmek ve sık sık antrenman yapmaktır.
...
Öncelikle ileri düzey oyuncuların özelliklerini tarif edeyim ve sonra bir briç oyuncusunun tepeye tırmanmak için nasıl bir plan ve program ile çalışmaya devam etmesi gerektiğini düşündüğümü açıklayayım.
...
İleri Düzey
İleri düzey, expert olma yolundaki son adım olduğundan, becerileri açısından değil, yapamadıkları açısından değerlendirilmelidir. Çünkü, herşeyden haberdar olmalarına rağmen bu gruptaki oyuncular, herşeyi yarım yamalak yaparlar. Çok tehlikeli bir gruptur. Çünkü, herşeyden haberdar oldukları bilgi açısından kendilerini haklı olarak iyi hissettikleri için kendilerini gerçekte olduklarının bir kaç katı daha iyi oyuncu olarak görürler. Oysa, tecrübe eksikliğinden dolayı uygulamada, karşılaştıkları elle, bilgilerini bağdaştıramadıkları için çok hata yaparlar. Bricin sadece teorik bilgiye dayalı olmadığını, dikkatin, konsantrasyonun bu oyunun 50%'si olduğunu çok geç idrak ederler. Bu nedenle, kendilerini geliştirmek için hiç kimsenin yardımına ihtiyaçları olmadığını düşünürler. Ders almak onlar için utanılacak bir durumdur. Deneye yanıla öğrenmek zorunda kalırlar ki, bu hem kategori atlama zamanlarını çok uzatır, hem de temel bilgeleri, kendi çıkarımlarından veya kulaktan dolma bilgiler ile öğrendiklerinden, bir çok yanlış bilgiye sahip olurlar.
İleri düzey bir oyuncu, orta düzey bir oyuncunun sahip olduğu olumlu tüm özelliklere sahiptir. İlave olarak...
Brici öğrenmesinin üzerinden 4-5 sene geçmiştir. Çoğu popüler konvansiyonu tanır. Bu konvansiyonların çoğunu yüzeysel şekilde oynayabilir. Beceri kimliğinin tam olarak oturmaması nedeniyle, oyunun sonraki aşamalarında üstesinden gelemeyeceği düşüncesi ile, problemi kestirme yoldan çözmeye çalışır. Bunun belli başlı örneği, 6'lı renkle, 5431 ellerle 1NT açması, 1NT overcall'u yapması gösterilebilir. Expert gibi kural dışı hareketler yapmak ister ama, bunun uygun zamanını ve yapılması gereken yeri ayarlayamadığı için hatalı yapar. Bu nedenle, girdiği risklerde kayıp hanesi daha kabarık olur.
Kompetitif konuşmalarda orta düzeye göre başarılı olsa da, doğru konuşmaları tam anlamıyla yapacak birikime sahip değildir. Bunun temel sebebi, yeterince el görecek kadar oyun oynamamış olmasıdır. Bu nedenle, ellerin gücünü konuma bağlı olarak değerlendiremez.
Kart oyununda oldukça başarılıdır. Bunun nedeni, özellikle en zor basamakta olmasından kaynaklanır. Expert seviyesine geçemeden, yıllarca ileri düzey olarak geçirdiği süre boyunca, kart oyununu geliştirmiş olmasıdır. Yine de, tüm kart oyunu tekniklerine hakim olmadığından ve teknikleri bir çok el üzerinde antrenman yaparak, otomatik oynayacak hale getiremediğinden, oynarken zorlanır. Çok iyi olarak başladığı ve devam ettirdiği ellerde bile, tekniklere tam olarak hakim olmadığından, sonuca ulaşamayabilir.
Defanstaki kabiliyetleri de fena olmamakla birlikte, hep bir noktayı eksik bıraktığından, her an garip bir hamle yapması olasıdır. Oynanan markalara dikkat etmesi, son derece doğru çıkarımlarda bulunması, dikkat çekicidir. Ancak, tekniklere ve zihinden oynamaya yeterince hakim olmaması, bu özelliğini sonuca ulaştırması aşamasında yetersiz kalır.
Saydığım etkenler, başarısını istikrara kavuşturmasına hep engeldir. Bir yarışmada çok üst sıralarda, bir başka yarışmada ise alt sıralarda görmeniz normaldir. Teknik bilgiye tam olarak sahip olmaması sonucu, hamlelerinin sonucuna uygun ellerin olduğu yarışmalarda üst sıralarda yer alır. Ama başarı grafiği zik zaklarla doludur.
Expert
Brici çok sever; brice çok emek harcamıştır. En az 8 senedir briç oynamış ve bu 8-10 senede yoğun bir şekilde briçle ilgilenmiş olması gerekir. Aksi halde bu sürenin en az 15 sene olacağını söyleyebiliriz. Bu süre boyunca boş vakitlerinin çoğunu, briç oynamaya ayırmıştır.
Expert oyuncuların en önemli özelliği tecrübedir. Tecrübe, uzun süre briç oynamak olarak anlaşılmamalıdır. Tecrübe, en zor şartlarda yarışmada olmaktır. Örneğin Türkiye Şampiyonası finalleri gibi kazanmanın son aşaması olan yarışmalarda oynamış olmak ve kazanmayı zorlamış olmaktır. 5-10 gün süren yarışmalar, tecrübe açısından çok önemlidir. Bu yarışmaların eleme turlarında oynayan oyuncular, bölgelerindeki diğer oyunculara göre önemli ölçüde gelişme kaydederler. Çünkü, ortada bir hedef vardır. Odaklanılmıştır. İstek yüksektir. Konsantrasyon hat safhadadır. Tek eksik olan, yetersiz teknik bilgidir. Ancak, bu onların tecrübelerine sınırlı katkı sağlar. Yarı final, final gibi son aşamaları oynayan oyuncular ise, expert olma konusunda son adımı atmışlar demektir. Dolayısıyla tecrübe, yarışmaların ne kadar çok üst seviyesinin oynandığına bağlıdır. Eğer böyle olmasaydı, kahvehanelerde yıllarca, günde 5-10 saat briç oynayanların hepsinin Türkiye Şampiyonu olmaları gerekirdi.
Hemen yeri gelmişken, her kategori için bahsettiğim briç oynama süresinin, beceri seviyelerine etkisini açıklığa kavuşturayım. Oynadığınız süre içinde eğer doğru yöntemlerle oynamıyorsanız, bu süre boşa gidiyor demektir. Bahsettiğim oynama süreleri, o seviyenin temel ve teknik bilgilerine sahip olmanız şartıyla, size yararı olacaktır. 10-15 yıldır briç oynayan ve hala orta seviye becerisi olan, sosyal oyuncu bir çok kişiyi tanıyorum. Doğru yöntemlerden haberleri olmadığı ve teknikleri birileri onlara göstermediğinden, aynı yerde bocalayıp duruyorlar.
Artık expert oyuncuların becerileri için bir kaç noktayı belirteyim.
Sistemleri ve konvansiyonları detaylı bir şekilde bilirler. Çünkü, rakiplerine üstünlük sağlamak için kendilerini sürekli geliştirmek isterler. Rekabet onları buna zorlar. Daha etkili konvansiyonları öğrenmek ve denemek isterler. Bu onların hemen hemen herşeyden haberdar olmalarına ve bilmelerine sebep olur. Herkesin oynamadığı kadar detay anlaşmaları oynarlar. Sürekli bir ortağa da bu nedenden ihtiyaç duyarlar ve mecburen sürekli ortaklık kurarlar. Ortakları da kendileri gibi çok iyi oyunculardır. İki expert, hele bir de uzun süreli ortaksa, yenilmesi zor bir ekip oluşmuş demektir. Onları ancak, daha iyi expert ve daha uzun süreli ortaklıklar yenebilir.
Kompetitif konuşmalarda da, serbest sekans sistemlerinde olduğu gibi sürekli ortaklarıyla birlikte hareket etmeye ve kararları eldeki bilgiler çerçevesinde ortaklarına danışarak vermeye çalışırlar. Denemezler. Yazı tura atmazlar. Doğruyu yapmaktan çok, ortaklarının yanlış anlamayacağı, doğruya en yakın olanı yapmaya çalışırlar. Kompetitif konumun sonucuna göre, sürekli değişik el değerlendirmesi yapabilirler.
Kart oyununda son derece başarılıdırlar. İpliği iğnenin deliğinden geçirirler. Tüm kart oyunu tekniklerini, otomatik oynayacak kadar iyi bilirler, uygularlar ve sonucuna ulaştırırlar. Sonradan "şunu şöyle yapsaymışım" diye pişmanlık duymazlar. Çünkü, iyi birer uygulayıcıdırlar. Eli oynarken düşünür ve rahatça uygularlar. Zihinden oynama yetileri çok kuvvetlidir.
Defanstaki kabiliyetleri de son derece gelişmiştir. Çoğu zaman yanlış hamle yapmazlar. Sakın bunu, batan her kontratı batırırlar olarak anlamayınız. Onların batıramadığı bir kontratı batırmak ya zaten herkes için zordur, ya da o şekilde defans yapmak olasılıklara aykırıdır. Doğruyu yaparak kötü sonuç elde edebilirler. Sürekli olasılıklara uygun hareket etmeye çalıştıkları için, bu nedenle de genellikle doğruyu yaptıklarından, kazanç haneleri başarılarla doludur.
Expertler, kural dışı hareketleri yapacağı yerleri iyi bilirler. Başarılarının temel noktası da buradadır.
...
Yukarıda, oyuncu seviyeleri için tarif ettiklerim, biraz çarpıcı gelebilir. Bunlar, hepimizin zaman içinde kat ettiği aşamalardır. Bu aşamaları bugün kat edecek olanlara yardımcı olmaya çalışırken, durumu açıkça tanımlayarak başlamak önemliydi.
Briç öğrenmeye başlayan birinin kat edeceği aşamaları özetleyecek olursak: Orta ve ileri düzey problemli gruplardır. Aşama aşama tırmanmak gerekir. Bir orta düzey oyuncunun expert olmaya çalışması tam hedefe ulaşmayı güçleştirecek bir hedeftir. Adım adım ulaşılmayan hedefler yıldırıcı olabilir. Expertlik nihai hedeftir. Buna göre orta düzey bir oyuncunun amacı expert değil, ileri düzey bir oyuncu olmak olmalıdır. Oyuncu bir üst seviyenin bilmesi gerekenleri öğrenecek ve 2 yıl kadar oynayarak bunları alışkanlık haline getirecektir. Basamakları bu şekilde tırmanacaktır. Basamakları bir kişi kendi çabalarıyla da tırmanabilir. Bu çok uzun süre alacak bir yoldur. Oysa, teknik ve temel bilgileri ders olarak alan ve sonra 2 yıllık deneyim tecrübesi geçiren bir kişi, basamakları çok daha hızlı tırmanacaktır. Expert olma aşamasına gelmiş iyi bir oyuncunun tek engeli kendisidir. Çeşitli hatalar ve bu hatalara sebep olan kötü alışkanlıklar bunun sebebidir. Bu kötü alışkanlıkları, çalışmalarımız sırasında, "10 kötü alışkanlık" başlığı altında tartışacağız ve bunlar bizim antrenman sonrası skorlu oyunlarımızda, belli başlı değerlendirme kriterlerimiz olacaktır.
Bu konuda daha fazla bilgi edinmek için bu bölüm altındaki (giriş) diğer görüşlerimi de incelemenizi öneririm. Ayrıca kapsam ve program bölümünde ve diğer konu başlıklarında, bricin konuşma, kart oyunu ve defans aşamaları için değerlendirmelerimi de incelemeniz, size nereden başlamanız, nasıl yürütmeniz ve hangi konulara, hangi sıra ile ve ne kadar ağırlık vermenizin, daha sağlıklı ve hedefe ulaşmak için en kısa yol olduğu ile ilgili bilgi verecektir.